30 mei Feature – De kracht van theater: Irene Pronk

Foto: Irene

Op 1 september vorig jaar stapte Irene Pronk in haar nieuwe rol als directeur van de Leidse Schouwburg en Stadsgehoorzaal. Ze nam hierbij het stokje over van Nanette Ris, midden in de pandemie. We zijn nu een poosje verder. Reden om eens langs te gaan voor een heart to heart. Want hoe bevalt het? En hoe staat het met de plannen die zij aankondigde destijds?

Irene, hiervoor was je directeur bij Theater Het Kruispunt in Barendrecht en je vervult diverse nevenfuncties binnen de theatersector. Hoe is jouw liefde voor theater ontstaan?
Op jonge leeftijd al, ik was een jaar of vijftien. Voor Franse les mochten wij naar een voorstelling in Rijswijk en daar zaten we dan, een stel schoffies uit Den Haag. Het ging al snel helemaal mis. De voorstelling was Franstalig en mijn klasgenootjes begonnen met het gooien van propjes en kauwgom. Lekker rebels. De acteurs hadden er genoeg van en besloten de voorstelling te staken. Ze gaven ons de keus: of jullie gaan luisteren óf jullie vertrekken. En toen gebeurde er iets magisch. Want we besloten te luisteren. En we werden gegrepen door het stuk. Dat was het moment dat ik werd geraakt door de magie van live theater. En die emotie ervaar ik nog steeds. De kracht van live beleving, samen met anderen, is niet onder woorden te brengen en maakt podiumkunsten uniek.

Je staat alweer negen maanden aan het roer van zowel de Schouwburg als Stadsgehoorzaal, maar je woont in Rotterdam. Hoe kwam je hier eigenlijk terecht?
Ik merkte in mijn laatste functie dat ik leunde richting een nieuwe uitdaging. Althans, ik had me voorgenomen om hier wat meer over na te gaan denken. Toen werd me gevraagd of ik geen interesse had in deze rol. Dat nadenken kwam onverwacht in de versnelling. Om eerlijk te zijn vond ik het wel spannend, want ik dacht: wat kan ík nou inbrengen binnen zo’n gevestigd theater, in zo’n monumentaal en iconisch pand? Maar ik had natuurlijk niets te verliezen. Ik besloot te schrijven en werd meegenomen in de procedure. Die was pittig en bestond uit zo’n zes gesprekken. Mijn interesse nam eigenlijk alsmaar toe. Ik leerde de mensen kennen en ontdekte dat er nog heel veel mogelijk is. Ik werd heel enthousiast en besloot er volledig voor te gaan. Tijdens de gesprekken benadrukte ik de wens om ons meer te verbinden aan de stad. Daar zijn we inmiddels flink mee bezig.

‘Voor mij is samenwerken het mooiste dat er is. De krachten bundelen en met elkaar creëren.’

Je gaf vorig jaar inderdaad aan dat meer samenwerking met culture organisaties binnen Leiden een voornemen is. Net als het aantrekken van nieuw publiek. Zijn die stappen gezet?
Zeker. Het was belangrijk om eerst wat te herstellen. De zoveelste lockdown, vlak na mijn komst, was heftig. Ook voor het personeel. Nu we ‘terug zijn’ hebben we een stuwmeer aan voorstellingen. Tot zeker eind juni is de agenda vol. Dat is omdat alles steeds vooruit werd geschoven. Voorstellingen van twee jaar terug staan nu pas op het podium. We merken gelukkig dat het goed gaat en de zalen worden gevuld. Ik wilde me hard maken voor samenwerkingen binnen cultureel Leiden en dat is gelukt. C6 is de naam van een verbond bestaande uit de grotere Leidse cultuurorganisaties: Gebr. de Nobel, Ins Blau, BplusC, De Lakenhal, Pieterskerk en wij. We helpen elkaar nu onderling en aan de achterkant. Je kunt hierbij denken aan gezamenlijke inkoop, maar ook het presenteren van voorstellingen. Binnenkort gaan we samen met de Nobel programmeren. Dat is een mooi initiatief. Wij hebben natuurlijk grote zalen tot onze beschikking. Zo kunnen we echt toffe dingen naar Leiden halen. We willen elkaar versterken. Ik blijf daarom zoeken naar partnerships. Voor het aantrekken van nieuw publiek ontvangen we steeds meer groepen: jongeren… senioren. Maar ook twintigers. Primafest is daar een voorbeeld van, een samenwerking tussen de Stadsgehoorzaal en jonge Leidse creatieven. Voor mij is samenwerken het mooiste dat er is. De krachten bundelen en met elkaar creëren.

Als we het hebben over de programmering, waar letten jullie dan op tijdens de selectie? En wat mogen we echt niet missen straks?
We maken keuzes die passen binnen onze missie verhalen samen brengen. Onze programmeurs Henk en Susanne hebben heel veel ervaring en we kiezen voor a. kwaliteit b. experimenteel en talent en c. voor stukken die ons iets kunnen leren. En besef even wat voor een kweekvijver we in Leiden hebben met ons Leids Cabaret Festival, een waanzinnig keurmerk voor talent. Grote aanraders zijn natuurlijk onze openingsvoorstellingen The Promise van Wende op 8 september in de Leidse Schouwburg en Brahms in de Stadsgehoorzaal, door de Nieuwe Philharmonie onder leiding van onze Leidenaar Johannes Leertouwer op 15 september. Ook Jawad Es Soufi (‘Sloegie’) staat op de agenda, op 14 januari 2023. Die kaarten gaan hard, dus áls het al niet is uitverkocht: wees er snel bij.

Wat zou je morgen meteen veranderen, als dat zou kunnen?
Dat alle Leidse kinderen, van zowel primair als voortgezet onderwijs, minstens één keer per jaar bij ons én al mijn andere cultuurcollega’s over de vloer komen. En dat zij de pracht van ons vak, live beleving, meekrijgen. Het kan life changing zijn.

Irene, ik geef je een paar opties en hoe lullig ook: je móet kiezen.
Cabaret of toneel?
Toneel, maar niets gaat boven Micha Wertheim.

Film of serie?
Film.

Club of kroeg?
Een kroeg waar gedanst mag worden.

Als laatste, een vraag van een Instagram volger. Marleen vraagt: wat is je favoriete stuk en wat wil je nog graag zien?
Bernadetje van Victoria (van Alain Platel en Arne Sierens) is brutaal en risicovol. Werelden komen er samen en daar houd ik van: dans, beweging, tekst, muziek met een live DJ, amateurspelers én profs. En dat alles in een decor van botsauto’s. Het is allesbepalend geweest voor mijn liefde voor het vak, maar ook als levensles om buiten de lijntjes te durven denken. Verder kijk ik erg uit naar Saman Amini’s Integratieplan (Black Sheep Can Fly), op 29 november bij ons te zien in de Leidse Schouwburg.

Bekijk hier het volledige programma van Leidse Schouwburg en Stadsgehoorzaal.

Geschreven door: Laila